Sağ karın ağrısı, sağ karın ağrısı, hastanın acile başvurmasına neden olan ve sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir. Ağrının geliştiği sağ karın bölgesinde birçok farklı organ bulunmaktadır. Kalın bağırsağın bölümü olan apandisit çekum, kalın bağırsağın son bölümü, ince bağırsağın bir bölümü, fallop tüpü, yumurtalık ve idrar kanalı bu organlar arasında yer alır. Bu organlardan herhangi birinde meydana gelen rahatsızlıklar ya da komplikasyonlar sağ karın ağrısına sebep olabilir.
Sağ karın ağrısı neden olur?
Apandisit: Sağ karın ağrısının en sık karşılaşılan nedenlerinden biri apandisittir. Apandisin iltihaplanması nedeniyle oluşur. Apandisit kadın erkek her yaştan kişide görülse de daha çok 10-30 yaş arasında görülür. Apandisit, iltihap ya da bölgede şişmeye yol açan bir enfeksiyon ya da tıkanıklık sebebiyle gelişir. Göbek deliği çevresinde ya da karnın üst ya da orta kısmında ağrı hissiyle başlar ve ağrı zamanla sağ karın bölgesine doğru ilerler. Ağrının şiddeti zaman geçtikçe artar. Bölgeye elle basınç uygulandığında hassasiyet artar. El sağ karın bölgesine bastırılıp çekildiğinde keskin bir ağrı yaşanır. Beraberinde ateş, mide bulantısı, kusma kabızlık gibi şikâyetler de görülür.
Yumurtlama ağrısı: Yumurtlama yani ovulasyon ağrısı, sağ karın bölgesinde hissedilebileceği gibi sol tarafta da hissedilebilir. Bu ağrı için tıbbi desteğe genellikle ihtiyaç duyulmaz. Ağrı apandisit ile aynı bölgede geliştiği için apandisit ağrısıyla karıştırılabilir. Yumurtlama ağrısı, iki adet dönemi arasında yaşanır. Genelde çok şiddetli değildir. Ağrıyla birlikte vajinal kanama görülebilir. Ağrı kesici ilaçlar ve dinlenme ile hafifleyen ağrılar kolaylıkla kontrol altına alınabilir.
Sağ böbrek taşları: Böbrek içinde kristalleşmiş birikintiler böbrek taşları olarak tanımlanır. Böbrekten mesaneye kadar idrar yolunun herhangi bir bölümünden geçebilen böbrek taşları, genelde kalıcı bir hasara yol açmaz, ancak şiddetli ağrılara yol açabilir. Sağ ve arka kaburga tarafında hissedilen keskin ağrılar, zamanla sağ karın ve kasık bölgesine kadar ilerleyebilir. İdrar yaparken yanma, idrar renginde değişiklik, idrarda bulanıklık, idrar kokusu, mide bulantısı ve kusma, ateş, titreme ve idrar sayısında artış yaşanabilecek diğer belirtiler arasındadır.
Sağ böbrek enfeksiyonu: Mesane veya idrar yolunda meydana gelen enfeksiyon böbreklere kadar ulaşabilir. Böbreklere ulaşan enfeksiyon ağrıya yol açar. Karnın altında, arkasında, sağ tarafında veya kasıklarda ağrı oluşabilir. Bu durumda hastada acilen idrara çıkma isteği ulaşır. İdrar yapma anında ağrı ya da acı yaşanabilir. İdrarda kötü koku ve kan görülebilir. Ağrıya eşlik eden yüksek ateş hastalıkla karakterize belirtilerdir. Sağ böbrek enfeksiyonu tedavi edilmediğinde yayılır ve böbrekte ciddi hasara yol açabilir.
Kabızlık: Kabızlık, sağ karın ağrısı ya da karında tamamen ağrıya yol açabilir. Düzenli ya da kolay dışkı yapılamadığında kabızlık yaşanır. Kabızlıktan bahsedebilmek için haftada 3'ten az sert dışkılama söz konusu olmalıdır. Kabızlık sağ karın ağrısıyla birlikte rektumda gerilme, şişme, baskı ve kanamaya yol açabilir. Dışkılama gerçekleştiğinde ağrı hissi kaybolur. Beslenme diyetinin düzenlenmesi ya da bazı ilaçlar kullanılarak kabızlık ve beraberinde sağ karın ağrısı kontrol edilebilir.
Dış gebelik: Rahim harici başka bir alanda döllenen yumurtanın yerleşmesiyle meydana gelen bir durumdur. Döllenmiş yumurta fallop tüplerine, sağ yumurtalığa ya da karın boşluğuna yerleşebilir ve bu durumda şiddetli karın ağrısı yaşanır. Yumurta şayet sağ tarafta yerleşmişse sağ karın ağrısı apandisit ağrısıyla karıştırılabilir. Dış gebelikle birlikte vajinal kanama, gebelik belirtileri ve adet gecikmesi gibi belirtiler de yaşanır. Acil şekilde tıbbi müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Geç kalındığında fallop tüplerinde yırtılma gelişerek hastanın hayatı tehlikeye girebilir.
Sağ yumurtalık kisti: Sağ yumurtalık yüzeyinde oluşan içi sıvı dolu kesecikler kist olarak tanımlanır. Kist yumurtalık içinde zamanla büyür ve şiddetli ağrılara yol açar. Aslında yumurtalık kistleri genelde zararsızdır ve kendi kendine müdahale edilmeden yok olabilir. Ancak bazı durumlarda kistlerde büyüme ve bükülme gelişerek sağ karın ağrısına yol açabilir. Sürekli, donuk ya da kesik kesik ağrılar yaşanabilir. Ağrı kalça ve sırta kadar yayılabilir. Çoğu yumurtalık kisti tedavi edilmeden kendiliğinde geçse de ateş, mide bulantısı, kusma gibi şikâyetlerle beraber şiddetli karın ağrısı yaşandığında vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
