Adet ağrısı, adet dönemi bazı kadınlar için çok kolay geçerken, bazı kadınlarda yaşanan ağrılar nedeniyle oldukça sıkıntılı geçebilir. Bazı durumlarda adet ağrısı işe gitmeyi, okula gitmeyi ya da günlük hayata katılımları zorlaştırabilir. Çoğu zaman adet ağrısına baş ağrısı ve mide bulantısı da eşlik edebilir. Adet ağrısı tıp dilinde 'dismenore' olarak tanımlanır.
Adet ağrısı toplumda yaygın şikâyetler arasındadır, eğer ağrıyla birlikte adet düzensizliği gibi şikâyetlerde yaşanıyorsa mutlaka bir jinekoloğa başvurulmalıdır.
Adet ağrısı primer ve skonder olmak üzere iki türde incelenir.
Primer dismonera (Birincil adet ağrısı): Toplumda en sık rastlanılan adet ağrısı çeşididir. Karın alt kısmı ve belde kendine gösteren kramplar şeklinde yaşanır. Det kanamasından 1-2 gün önce başlayarak adetin 4. Gününe kadar devam edebilir.
Skonder dismonera (İkincil adet ağrısı): Yaşanan ağrı yalnızca adet dönemiyle alakalı değildir. Endometriozis gibi üreme sistemiyle alakalı gelişen bir hastalığın belirtisi olarak yaşanabilir. Bu tarz adet ağrıları genelde 35-40 yaş aralığındaki kadınlarda yaygın şekilde görülür.
Skonder dismonera ağrısı neden olur?
Endometriozis: Halk arasında çikolata kisti olarak bilinen rahatsızlıkta rahmin iç kısmını oluşturan doku genelde yumurtalıklarda olur ve adet dönemlerinde ciddi ağrıların yaşanmasına neden olur.
Miyom: Rahimde meydana gelen miyomlar genelde iyi huylu olur ve adet döneminin zor ve ağrılı geçmesine sebep olur.
Adenomyozis: Rahmin iç katmanını meydana getiren dokunun rahmin kas tabakasında oluşmasıdır. Rahatsızlık adet dönemlerinin ağrılı geçmesine neden olur.
Pelvik inflamatuar hastalık: Üreme sisteminde bakteri kaynaklı enfeksiyon oluşmasıdır. Adet dönemlerinde ciddi ağrılara yol açabilir.
Primer dismonara ağrısı neden olur?
Adet ağrısı genelde adet döneminde rahimde gerçekleşen güçlü kasılmalar nedeniyle yaşanır. Bu kasılmalar anında rahimde prostaglandinler olarak adlandırılan kimyasallar üretilir ve bu kimyasallar rahim kasılmalarının şiddetini arttırabilir. Bu nedenle yaşanan ağrıların beraberinde sersemlik hali, mide bulantısı, kusma ve baş ağrısı gibi şikâyetler de yaşanabilir.
Adet ağrısı genelde adet başlamadan 1-2 gün önceden başlayarak adet dönemi tamamlanana kadar devam edebilir. Adet ağrıları yalnızca adet dönemiyle alakalı gelişmeyeceğinde ağrıların ve beraberinde gelişen şikâyetlerin şiddeti artıyorsa mutlaka bir doktora başvurulmalıdır.
Adet ağrısı için kimler risk altında?
Toplumda kadınların ortalama olarak %50'si hayatının bir döneminde adet ağrısına maruz kalmıştır. Bu oranın %15'i yaşanan ağrıları daha şiddetli hisseder. Düzenli olarak egzersiz yapmayan, hareketsiz bir yaşam tarzı tercih eden kadınlar ağrılı adet görmeye daha meyillidir. Tüm bunların yanı sıra;
- 20 yaş altında
- Ergenlik çağına 11 yaşından önce girenlerde
- Daha evvel hiç doğum yapmamış kadınlarda
- Adet kanı aşırı fazla olan kadınlarda ağrılı adet görme olasılığı daha yüksektir.
Adet ağrısı için ne zaman doktora başvurulmalıdır?
- Adet ağrıları her zamankinden farklı gelişmişse
- Ağrının şiddeti birden artıyorsa
- Kanama saatte bir ped değiştirecek kadar yoğunsa
- Ateş, ürperme, vücut ağrısı ya da enfeksiyon tarzı başka şikâyetler yaşanıyorsa
- Adet ağrısı 25 yaşından sonra başlamışsa vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Adet ağrısı nasıl geçer?
Adet ağrısı için evde bitkisel tedavi yöntemlerinden yararlanılabilir. Tarçın adet ağrılarında ağrıyı geçirmek için kullanılabilecek etkili bir bitkidir. Adet ağrılarına iyi gelen diyet lifi, demir, kalsiyum gibi önemli bileşenler içerir. Zencefil adet ağrısı için kullanılabilecek bir diğer bitkidir. Zencefil rendelenerek çay şeklinde hazırlanıp günde 2 defa içildiğinde adet ağrısına karşı iyi gelir. Papatya adet döneminde kullanılabilen bitkiler arasındadır. İçeriğinde yaşanan ağrıların şiddetini azaltacak önemli maddeler bulundurur.
