Ağrı

Ağrı, vücudun sağlığını ilgilendiren bir sinyal niteliğindedir. Vücutta herhangi bir yerde ortaya çıkan şiddetli ve sürekli acı şeklinde hissedilir. Bundan kaslar, kemikler, deri, iç organlar, yumuşak dokular etkilenebilir. Aslında ağrı organizmayı iç ve dış uyaranlara karşı bilgilendirme amaçlı ortaya çıkmış bir tepkidir. Vücutta ağrıya solunum ve dolaşımı etkileyen değişimler, ruhsal tepkimeler, sinirsel uyarılarda eşlik edebilir. Bu durum kişinin ağrı deneyimini değerlendirmesini direkt olarak etkiler. Ağrı yansımalarla kişiyi yanıltabilir. Vücudunda bir sorun olduğunu anlasa bile, bunun tam olarak yerini belirleyemez. Ancak bu sinyal kişinin sağlığını gözden geçirmesi açısından önemli bir etkendir.

Vücudumuzda her yere dağılmış sinir ağları bulunmaktadır. Sinirlere gelen uyarılar ağrı olan bölgelerde bulunan sinirleri aşarak beyinde bulunan ağrı merkezine ulaşır. Kişinin ağrıyı hissetmesi bu aşamadan itibaren olur. Vücuttaki travmalar, yaralar, ezikler, iltihaplar, şişlikler, tümörler gibi uyaranlar ağrının oluşmasında etkendir. Ayrıca hastalıkların dışa yansıyan ilk belirtileri arasında ağrı bulunur. Şişkinlik, darbe, ezilme, tümör baskısı gibi sinirleri uyarabilecek her türlü etken ağrı hissinin oluşmasına yol açar.

Ağrının oluşmasında ve organizma tarafından algılanmasında, vücuttaki nörohümoral, kimyasal ve sinirsel değişimlerde eşlik eder. Yani buna örnek vermek gerekirse, deride ve deri altı dokularındaki zararlı etkenler bölgedeki hücrelerden açığa çıkacak kimyasal maddelere neden olur. Bu maddelerde sinir uçlarını uyararak, ağrı duyu sinirleri yardımıyla merkezi sinir sistemine kadar ulaşır. Bu aşamada sinirler arasındaki geçiş kimyasal iletiyle yani nörohümoral maddelerle gerçekleşir. Bu maddelerin arasında P maddesi oldukça önemlidir.

Sinirler aracılığıyla merkezi sinir sistemine ulaşan ağrı uyarıları farklı seviyede değerlendirmeye alınır ve karşılığında belirli tepkiler ortaya çıkar. Ağrı için ilk değerlendirme omuriliğe girişte olur. Daha sonraki değerlendirme üstte, en son olarak beyin kabuk bölümünde yapılır. Merkezi sinir sisteminde gelen ağrılı uyarıların iletisini kolay şekilde yapan P maddesi dışında, ağrının bastırılmasında işlev gören endorfinler gibi kimyasal maddelerde vardır.

Ağrı yerleşim yerine ve niteliğine göre farklı türlerde sınıflandırılır. Bunlara örnek vermek gerekirse;

Ağrı kişiye acı veren bir sorun olsa da aslında vücudumuzdaki aksaklıkları haber veren bir alarm niteliğindedir. Ağrının oluşması kişinin sağlığını savunmasına yardımcı olur. Böyle bir belirti oluşmasa, belki de sağlığımızı korumamızda mümkün olmayacaktır. Ağrı bir uyarıdır ve vücudunuzdaki hastalığın ya da diğer sorunların devam ettiğini bildiren bir etkendir. Ancak ağrının şiddetiyle alakalı bir tespit yapmak gerçekten zordur. Çünkü herkesin ağrıyı hissetme ve algılaması farklıdır. Bu durum ağrı eşiği olarak tanımlanır ve herkesin ağrı eşiği farklı olur.